صرافی ارز دیجیتال > وبلاگ > چگونه قربانی فیشینگ یا سایت های کلاهبرداری نشویم؟

انتشار: ۱۲ تیر ۱۴۰۴

8 دقیقه زمان مطالعه

چگونه قربانی فیشینگ یا سایت های کلاهبرداری نشویم؟

در میان انواع تهدیدات سایبری، فیشینگ یکی از رایج‌ترین و موثرترین روش‌ها برای به سرقت بردن اطلاعات حساس کاربران است. کلاهبرداران با جعل هویت سازمان‌ها، بانک‌ها، سرویس‌های آنلاین و حتی دوستان شما، سعی می‌کنند شما را فریب دهند تا اطلاعاتی مانند رمز عبور، اطلاعات کارت بانکی یا کدهای امنیتی را افشا کنید.در عصر دیجیتال امروز، جایی که زندگی ما به طور فزاینده‌ای به اینترنت گره خورده است، امنیت آنلاین دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است.با وجود تمامی مزایای بی‌شمار اینترنت، متأسفانه بستر مناسبی را نیز برای فعالیت‌های مجرمانه فراهم کرده است.

این مقاله از صرافی معتبر اکس نوین به شما کمک می‌کند تا با مکانیسم‌های فیشینگ و کلاهبرداری‌های آنلاین آشنا شوید، نشانه‌های هشداردهنده را تشخیص دهید و با به‌کارگیری راهکارهای پیشگیرانه، از خود و اطلاعات ارزشمندتان در برابر این تهدیدات محافظت کنید. هدف ما این است که شما را به یک کاربر آگاه و هوشیار تبدیل کنیم تا بتوانید با اطمینان خاطر بیشتری در فضای مجازی فعالیت کنید. در مقاله گذشته راجع به فیشینگ چیست؟روش مقابله با حمله فیشینگ صحبت شد.

یکی از صرافی های معتبر در زمینه خرید و فروش ارز دیجیتال صرافی اکس نوین است که با پشتیبانی 24 ساعته در کمترین زمان ممکن پاسخگوی مشتریان است. شما میتوانید تمامی ارزهای دیجیتال از جمله خرید ترون ، خرید بیت کوین و .. را ثبت کنید و در حوزه ارز دیجیتال سرمایه گذاری کنید.

فیشینگ چیست و چگونه کار می‌کند؟

فیشینگ (Phishing) کلمه‌ای است که از Fishing (ماهیگیری) گرفته شده و به معنای "به دام انداختن" کاربران است. در این روش، کلاهبرداران با استفاده از تکنیک‌های مهندسی اجتماعی و جعل هویت، سعی در فریب افراد برای افشای اطلاعات محرمانه دارند. این اطلاعات می‌تواند شامل نام کاربری و رمز عبور، شماره کارت بانکی، کد CVV2، رمز دوم پویا، اطلاعات هویتی و حتی اطلاعات پزشکی باشد.

مراحل کلی یک حمله فیشینگ

جعل هویت: مهاجم یک وب‌سایت، ایمیل، پیامک یا حتی یک تماس تلفنی را به گونه‌ای طراحی می‌کند که کاملاً شبیه به یک منبع معتبر (مانند بانک شما، یک فروشگاه آنلاین، سرویس ایمیل، شبکه‌های اجتماعی یا حتی یک سازمان دولتی) به نظر برسد. هدف این است که قربانی هیچ شکی به اصالت پیام یا وب‌سایت نداشته باشد.

ارسال طعمه: پیام فیشینگ به روش‌های مختلفی به قربانی ارسال می‌شود:

ایمیل فیشینگ: رایج‌ترین نوع، که در آن یک ایمیل با موضوعاتی وسوسه‌کننده (مانند "برنده شدید"، "حساب شما مسدود شده است"، "لطفاً اطلاعات خود را تأیید کنید") یا ترسناک (مانند "نقص امنیتی در حساب شما") ارسال می‌شود.

فیشینگ از طریق شبکه‌های اجتماعی: پیام‌های دایرکت یا پست‌های جعلی که کاربران را به سایت‌های مخرب هدایت می‌کنند.

فریب قربانی: پیام فیشینگ معمولاً شامل یک فراخوان به عمل (Call to Action) است که قربانی را ترغیب می‌کند تا روی یک لینک کلیک کند، یک فایل را دانلود کند یا اطلاعات خود را وارد کند.

سرقت اطلاعات: پس از کلیک بر روی لینک، قربانی به یک وب‌سایت جعلی هدایت می‌شود که دقیقاً شبیه وب‌سایت اصلی است. هرگونه اطلاعاتی که قربانی در این سایت وارد کند (مثلاً نام کاربری و رمز عبور)، مستقیماً به دست کلاهبردار می‌رسد. در موارد دیگر، دانلود فایل می‌تواند منجر به نصب بدافزار (Malware) بر روی دستگاه قربانی شود.

سوءاستفاده: کلاهبرداران از اطلاعات به دست آمده برای دسترسی به حساب‌های بانکی، انجام خریدهای غیرمجاز، فروش اطلاعات در دارک وب یا حتی جعل هویت قربانی استفاده می‌کنند.

چگونه یک سایت یا پیام جعلی را تشخیص دهیم؟

تشخیص حملات فیشینگ نیازمند دقت و آگاهی است. کلاهبرداران هر روز پیچیده‌تر می‌شوند، اما با کمی دقت می‌توانید بسیاری از تله‌های آن‌ها را شناسایی کنید.

۱. آدرس وب‌سایت (URL) نامعتبر یا مشکوک

بررسی دقیق URL: مهم‌ترین نشانه! قبل از کلیک روی هر لینکی، موس خود را روی آن نگه دارید (در کامپیوتر) یا برای چند ثانیه روی آن فشار دهید (در موبایل) تا آدرس کامل آن را ببینید. آدرس را با دقت بررسی کنید. آیا املای آن صحیح است؟ آیا به جای "https://www.google.com/search?q=google.com" عبارت "g0ogle.com" (با صفر به جای O) یا "gooogle.com" نوشته شده است؟
زیردامنه‌ها و کاراکترهای اضافه: کلاهبرداران ممکن است از زیردامنه‌ها استفاده کنند، مثلاً "bank.com.scam.net". دقت کنید که دامنه اصلی (قبل از .com، .org و غیره) حتماً همان دامنه اصلی باشد.
عدم وجود HTTPS: همیشه به دنبال پروتکل امن "HTTPS" در ابتدای آدرس و علامت قفل سبز رنگ در نوار آدرس مرورگر باشید. این نشان می‌دهد که ارتباط شما با سایت رمزگذاری شده است. اگر فقط "HTTP" دیدید، به هیچ عنوان اطلاعات حساس خود را وارد نکنید.
آدرس‌های IP به جای دامنه: اگر به جای یک نام دامنه مشخص، یک سری عدد (آدرس IP) در نوار آدرس دیدید، به شدت مشکوک شوید.

۲. نقص در نگارش و گرامر (املای و گرامر غلط): سازمان‌های معتبر به کیفیت ارتباطات خود اهمیت می‌دهند. وجود اشتباهات املایی، گرامری نامناسب، علائم نگارشی نادرست یا جمله‌بندی‌های عجیب در ایمیل‌ها یا وب‌سایت‌ها، یک پرچم قرمز بزرگ است.

۳. لحن فوری و تهدیدآمیز یا وسوسه‌ انگیز

فشار روانی: پیام‌هایی که شما را تحت فشار قرار می‌دهند تا سریعاً کاری انجام دهید (مثلاً "حساب شما مسدود می‌شود اگر تا ۲۴ ساعت آینده وارد نشوید!") بسیار مشکوک هستند.
پیشنهادات باورنکردنی: ایمیل‌هایی که ادعای برنده شدن در لاتاری را دارند که در آن شرکت نکرده‌اید یا پیشنهادات مالی بیش از حد خوب برای باور کردن، معمولاً کلاهبرداری هستند.
تهدید به اقدام قانونی: برخی از کلاهبرداران با تهدید به اقدام قانونی یا جریمه، سعی در ترساندن شما دارند.

۴. درخواست اطلاعات شخصی حساس

بانک‌ها، موسسات مالی و سازمان‌های معتبر هرگز از طریق ایمیل یا پیامک از شما درخواست رمز عبور، اطلاعات کامل کارت بانکی (مانند CVV2)، کدهای امنیتی یا رمز دوم پویا نمی‌کنند. اگر چنین درخواستی دریافت کردید، بلافاصله آن را نادیده بگیرید.

۵. فرستنده ناشناس یا مشکوک

بررسی آدرس ایمیل فرستنده: حتی اگر نام فرستنده معتبر به نظر برسد، آدرس ایمیل واقعی او را بررسی کنید. مثلاً به جای "support@bank.com"، ممکن است "support_bank@gmail.com" یا "bank@security-update.xyz" باشد.
عدم تطابق نام و آدرس: اگر ایمیلی از "نام شرکت" دریافت کرده‌اید اما آدرس ایمیل آن با نام شرکت مطابقت ندارد (مثلاً یک آدرس ایمیل عمومی مانند Gmail یا Outlook)، به آن شک کنید.

۶. پیوست‌ های مشکوک

از باز کردن پیوست‌هایی با پسوندهای ناآشنا (مانلاً .exe، .zip، .js و غیره) یا پیوست‌هایی که انتظارشان را ندارید، خودداری کنید. این فایل‌ها ممکن است حاوی بدافزار باشند.

۷. عدم شخصی‌ سازی

بسیاری از ایمیل‌های فیشینگ عمومی هستند و به جای نام شما، از عباراتی مانند "مشتری گرامی" یا "کاربر عزیز" استفاده می‌کنند. سازمان‌های معتبر معمولاً با نام شما با شما ارتباط برقرار می‌کنند.

۸. طراحی ضعیف یا کیفیت پایین

در برخی موارد، وب‌سایت‌ها یا ایمیل‌های جعلی ممکن است طراحی نامناسب، لوگوهای بی‌کیفیت یا تصاویر پیکسلی داشته باشند. اگر ظاهر یک سایت یا ایمیل با انتظار شما از یک برند معتبر متفاوت است، هوشیار باشید.

چگونه از خود در برابر فیشینگ محافظت کنیم؟

شناسایی نشانه‌های فیشینگ گام اول است، اما پیشگیری از قربانی شدن نیازمند یک رویکرد چندلایه و عادت‌های امنیتی قوی است.

۱. همیشه از روش‌ های امن برای دسترسی به سایت‌ ها استفاده کنید

تایپ مستقیم آدرس: همیشه آدرس وب‌سایت مورد نظر خود (مثلاً بانک، فروشگاه آنلاین) را به صورت دستی در نوار آدرس مرورگر تایپ کنید.
استفاده از بوک‌مارک‌ها: وب‌سایت‌های پرکاربرد خود را بوک‌مارک (Bookmark) کنید و از طریق آن‌ها وارد شوید.
استفاده از اپلیکیشن‌های رسمی: برای بانکداری آنلاین یا سرویس‌های مهم، از اپلیکیشن‌های رسمی که از فروشگاه‌های معتبر (App Store، Google Play) دانلود کرده‌اید، استفاده کنید.

۲. احراز هویت دو عاملی (Two-Factor Authentication - 2FA) را فعال کنید

این یکی از مؤثرترین روش‌ها برای افزایش امنیت حساب‌های شماست. حتی اگر کلاهبردار رمز عبور شما را به دست آورد، بدون عامل دوم (مثلاً کدی که به گوشی شما ارسال می‌شود، اثر انگشت یا توکن امنیتی) نمی‌تواند وارد حساب شما شود. این قابلیت را برای تمامی حساب‌های مهم خود (ایمیل، بانک، شبکه‌های اجتماعی) فعال کنید.

۳. مراقب لینک‌ها و پیوست‌ها باشید

بررسی لینک قبل از کلیک: همانطور که گفته شد، همیشه قبل از کلیک روی یک لینک، آدرس واقعی آن را بررسی کنید.
عدم باز کردن پیوست‌های مشکوک: هرگز پیوست‌های ایمیل‌های ناشناس یا مشکوک را باز نکنید.

۴. از نرم‌افزارهای امنیتی به روز استفاده کنید

آنتی‌ویروس و فایروال: یک آنتی‌ویروس معتبر و به‌روز بر روی تمامی دستگاه‌های خود (کامپیوتر، لپ‌تاپ، گوشی هوشمند) نصب کنید و از فعال بودن فایروال خود مطمئن شوید.
آپدیت منظم نرم‌افزارها: سیستم‌عامل (Windows, macOS, Android, iOS) و تمامی نرم‌افزارهای خود (مرورگرها، برنامه‌های کاربردی) را به طور منظم آپدیت کنید. به‌روزرسانی‌ها اغلب شامل پچ‌های امنیتی برای آسیب‌پذیری‌های کشف شده هستند.

۵. از رمزهای عبور قوی و منحصربه‌فرد استفاده کنید

رمزهای عبور پیچیده: رمزهای عبور شما باید ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نمادها باشند.
رمزهای عبور منحصربه‌فرد: از یک رمز عبور برای چندین حساب استفاده نکنید. اگر یکی از حساب‌های شما هک شود، تمامی حساب‌های دیگر شما نیز در خطر خواهند بود.
استفاده از مدیریت رمز عبور (Password Manager): این ابزارها می‌توانند رمزهای عبور قوی را برای شما ایجاد و آن‌ها را به صورت امن ذخیره کنند، به طوری که فقط کافیست یک رمز عبور اصلی را به خاطر بسپارید.

۶. اطلاعات خود را در مورد فیشینگ و کلاهبرداری‌ها به‌روز نگه دارید

کلاهبرداران دائماً در حال تغییر روش‌های خود هستند. با مطالعه مقالات، اخبار امنیتی و هشدارها، دانش خود را در مورد آخرین تکنیک‌های فیشینگ و کلاهبرداری به‌روز نگه دارید.

۷. مراقب وای‌فای عمومی باشید

از انجام تراکنش‌های بانکی یا ورود به حساب‌های حساس در شبکه‌های وای‌فای عمومی و ناامن خودداری کنید. این شبکه‌ها می‌توانند مورد حمله افراد مخرب قرار گیرند و اطلاعات شما به راحتی قابل شنود باشند. در صورت لزوم، از یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) استفاده کنید.

۸. به پیام‌های عجیب از دوستان خود مشکوک شوید

اگر پیامی عجیب از یک دوست یا آشنا در شبکه‌های اجتماعی یا ایمیل دریافت کردید که لحنی غیرمعمول دارد یا درخواست عجیبی (مانند قرض پول یا کلیک روی لینک ناشناس) دارد، ابتدا از طریق یک کانال ارتباطی دیگر (مثلاً تماس تلفنی) با او تماس بگیرید و صحت پیام را تأیید کنید. ممکن است حساب او هک شده باشد.

۹. تنظیمات حریم خصوصی خود را در شبکه‌های اجتماعی بررسی کنید

بهتر است اطلاعات شخصی زیادی را در پروفایل‌های عمومی خود به اشتراک نگذارید، زیرا کلاهبرداران می‌توانند از این اطلاعات برای هدف قرار دادن شما در حملات فیشینگ (مهندسی اجتماعی) استفاده کنند.

۱۰. همیشه خونسرد باشید و عجله نکنید

کلاهبرداران از حس ترس یا طمع شما سوءاستفاده می‌کنند. قبل از انجام هر کاری، کمی مکث کنید، نفس عمیق بکشید و پیام را با دقت بررسی کنید. عجله کردن یکی از بزرگترین دلایل قربانی شدن در حملات فیشینگ است.

اگر قربانی فیشینگ شدید، چه کنیم؟

حتی با رعایت تمامی نکات امنیتی، ممکن است متأسفانه قربانی یک حمله فیشینگ شوید. در چنین شرایطی، سرعت عمل شما بسیار مهم است.

۱. بلافاصله رمز عبور خود را تغییر دهید: اگر اطلاعات ورودی خود را در یک سایت فیشینگ وارد کرده‌اید، فوراً رمز عبور اصلی خود را در سایت واقعی تغییر دهید. اگر از همان رمز عبور برای حساب‌های دیگر استفاده می‌کنید، آن‌ها را نیز تغییر دهید. ۲. بانک خود را مطلع کنید: اگر اطلاعات کارت بانکی یا حساب بانکی شما به سرقت رفته است، بلافاصله با بانک خود تماس بگیرید و کارت خود را مسدود کنید.

۳. گزارش حمله: به شرکت مربوطه اطلاع دهید: اگر حمله فیشینگ مربوط به یک شرکت خاص (مثلاً گوگل، مایکروسافت، بانک شما) بود، آن‌ها را مطلع کنید تا بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند و سایر کاربران را هشدار دهند. گزارش به مراجع قانونی: در بسیاری از کشورها، می‌توانید حملات فیشینگ را به پلیس فتا یا سایر نهادهای مسئول گزارش دهید.

۴. حساب‌های خود را بررسی کنید: فعالیت‌های مشکوک در حساب‌های بانکی، کارت اعتباری و سایر حساب‌های آنلاین خود را به دقت زیر نظر بگیرید. ۵. سیستم خود را اسکن کنید: با استفاده از یک آنتی‌ویروس به‌روز، دستگاه خود را برای یافتن هرگونه بدافزار اسکن کنید. ۶. به دوستان و خانواده خود اطلاع دهید: اگر فکر می‌کنید حساب ایمیل یا شبکه‌های اجتماعی شما هک شده و پیام‌های فیشینگ از طرف شما برای دیگران ارسال می‌شود، به سرعت به آن‌ها اطلاع دهید تا از قربانی شدن آن‌ها جلوگیری کنید.

انواع پیشرفته‌ تر حملات فیشینگ

همانطور که تکنولوژی پیشرفت می‌کند، روش‌های کلاهبرداری نیز پیچیده‌تر می‌شوند. آشنایی با انواع جدیدتر فیشینگ می‌تواند به شما در محافظت بهتر کمک کند.

اسپیر فیشینگ (Spear Phishing): این نوع فیشینگ بسیار هدفمندتر است. کلاهبردار اطلاعاتی شخصی درباره قربانی (مانند شغل، علایق، دوستان) جمع‌آوری می‌کند تا پیام را بسیار متقاعدکننده‌تر و شخصی‌تر جلوه دهد. به عنوان مثال، یک ایمیل از طرف "رئیس" شما با درخواست اطلاعات حساس.
ویلینگ (Whaling): نوعی از اسپیر فیشینگ است که مدیران ارشد و افراد مهم سازمان‌ها (مانند مدیرعامل، مدیر مالی) را هدف قرار می‌دهد. مهاجمان سعی می‌کنند این افراد را فریب دهند تا دستور پرداخت‌های کلان یا افشای اطلاعات محرمانه شرکت را صادر کنند.
فارمینگ (Pharming): در فارمینگ، مهاجم بدون اینکه شما روی لینک جعلی کلیک کنید، شما را به یک وب‌سایت جعلی هدایت می‌کند. این کار معمولاً از طریق آلوده کردن فایل Hosts در کامپیوتر شما یا دستکاری سرورهای DNS صورت می‌گیرد. بنابراین، حتی اگر آدرس را به درستی تایپ کنید، ممکن است به سایت جعلی هدایت شوید. این نوع حمله خطرناک‌تر است زیرا قربانی متوجه جعلی بودن سایت نمی‌شود.
اسکریپت‌نویسی متقابل سایت (Cross-Site Scripting - XSS): در این حمله، کلاهبردار کد مخربی را به یک وب‌سایت قانونی تزریق می‌کند. وقتی کاربر از آن وب‌سایت بازدید می‌کند، کد مخرب اجرا شده و می‌تواند کوکی‌ها یا اطلاعات جلسه کاربر را به سرقت ببرد یا آن‌ها را به یک سایت فیشینگ هدایت کند.
فیشینگ صوتی (Voice Phishing / Vishing): تماس‌های تلفنی که در آن کلاهبرداران خود را به جای نمایندگان بانک، پلیس، یا سازمان‌های دولتی جا می‌زنند و سعی در دریافت اطلاعات شخصی، شماره حساب، رمز عبور یا حتی نصب نرم‌افزارهای مخرب دارند. آن‌ها اغلب از تاکتیک‌های فشار و تهدید استفاده می‌کنند.
فیشینگ از طریق QR Code (Quishing): مهاجمان QR Codeهای جعلی را ایجاد می‌کنند که کاربران را به سایت‌های فیشینگ هدایت می‌کند. این QR Codeها ممکن است در مکان‌های عمومی، پوسترهای تبلیغاتی یا حتی ایمیل‌ها و پیامک‌ها قرار داده شوند.

یکی از سایت های معتبر هم برای اطلاع داشتن از ایردراپ های به روز CoinGecko میباشد.

آموزش و آگاهی: سپر نهایی شما در برابر فیشینگ

در نهایت، قوی‌ترین خط دفاعی در برابر فیشینگ و کلاهبرداری‌های آنلاین، خود شما هستید. هیچ فایروال یا آنتی‌ویروسی نمی‌تواند جایگزین هوشیاری و آگاهی شما شود.

تفکر انتقادی: همیشه به پیام‌ها و درخواست‌هایی که در فضای آنلاین دریافت می‌کنید، با دید انتقادی نگاه کنید. آیا این پیام منطقی است؟ آیا این درخواست واقعی است؟
شکاکیت سالم: در دنیای آنلاین، بهتر است کمی شکاک باشید تا پشیمان شوید. اگر چیزی بیش از حد خوب به نظر می‌رسد، احتمالاً واقعیت ندارد.
اشتراک‌گذاری آگاهی: اطلاعاتی که در این مقاله کسب کرده‌اید را با دوستان، خانواده و همکاران خود به اشتراک بگذارید. هر چه افراد بیشتری آگاه باشند، جامعه آنلاین امن‌تر خواهد بود.
فیشینگ یک تهدید واقعی و رو به رشد است، اما با دانش و ابزارهای مناسب، می‌توان به طور قابل توجهی ریسک قربانی شدن را کاهش داد. با تمرکز بر آگاهی، پیشگیری و واکنش سریع، می‌توانید از خود و داده‌های ارزشمندتان در برابر این حملات محافظت کنید.

به یاد داشته باشید که کلاهبرداران بر دو چیز تکیه می‌کنند: عدم آگاهی و عجله. با آموزش مداوم خود و رعایت نکات امنیتی ذکر شده، می‌توانید این دو اهرم را از دستان آن‌ها خارج کنید. هر زمان که در مورد یک ایمیل، پیام یا وب‌سایت مشکوک شدید، به غرایز خود اعتماد کنید و قبل از هر اقدامی، اطلاعات را تأیید کنید. امنیت آنلاین یک سفر دائمی است، نه یک مقصد. با هوشیاری و آگاهی مستمر، می‌توانید با اطمینان خاطر بیشتری در دنیای دیجیتال گام بردارید.